Slaap is alles!
Ondanks dat iedereen wel weet dat slapen belangrijk is, is 63% van de Nederlanders niet tevreden over hun eigen slaapkwaliteit (volgens de hersenstichting). Ik vind dit schrikbarend. Terwijl slaap de basis is van optimaal herstel en dus een gezond lichaam.
Voldoende slaap en een goede nachtrust zorgt onder andere voor een uitgerust gevoel, meer energie, een betere stofwisseling, minder stress, minder behoefte aan suiker en vet en een optimaal herstel. Slaap je goed, dan zit je bovendien meestal veel lekkerder in je vel.
In deze blog leg ik je uit waarom we slapen en het verschil tussen kwalitatieve en kwalitatieve slaap en geef ik je uiteraard ook wat tips voor het verbeteren van je slaap.
Waarom we slapen...
Gedurende de dag belasten we ons lichaam met fysieke en mentale stress. Stress van de drukke dag op het werk, de kinderen die even niet meewerken bij het naar bed gaan of die zware trainingssessie in de sportschool. Eigenlijk bijna alles wat je zoal op een dag doet. Als we slapen herstelt ons lichaam. Energiebronnen worden aangevuld, cellen en spieren hernieuwen, informatie wordt verwerkt, de stress verlaagd en de stofwisseling verbeterd. Ook komen groeihormonen vrij die de vetverbranding stimuleren en de aanmaak van cortisol remt.
Een chronisch slaaptekort of misschien wel beter gezegd chronische slechte nachtrusten verhindert het herstel van weefsels. Het maakt je geestelijk minder weerbaar, het veroorzaakt stress, mentale vermoeidheid, overgewicht, vergeetachtig, irritatie en een slechte ‘mood’ (hallo ochtendhumeur). Onderzoek laat zien dat mensen met een chronisch slaaptekort langer over hun taken doen, meer fouten maken en minder presteren.
Slaapkwantiteit en slaapkwaliteit
Als mensen aan goed slapen denken, dan denken ze vaak in slaapkwantiteit. Slaapkwantiteit is denken in aantal uren slaap. Je hoort vaak mensen zeggen dat ongeveer 8 uur slaap goed is. Toch ligt dit verhaal iets genuanceerder. We vergeten ons vaak bewust te zijn van de slaapkwaliteit. Nog steeds kunnen we ongeveer 8 uur slapen, maar we kijken nu naar de slaapcyclussen die we doormaken. Bij een goede nachtrust maak je namelijk 4/5 slaapcyclussen door van ongeveer 1,5 á 2 uur. Als je deze slaapcyclussen dus goed doorloopt, kom je ongeveer uit tussen de 7 en 8,5 uur slaap per nacht. Tevens is het dan ook nog van invloed hoe kwalitatief de slaapcyclus is. Een slaapcyclus bestaat namelijk uit meerdere slaapfases die je doorloopt. Kom jij bijvoorbeeld niet in je diepe slaap terecht, dan herstelt je lichaam zich dus alweer minder.
Figuur 1. Voorbeeld van de opbouw van de slaapstadia en cycli gedurende een nacht.
Praktisch
Tot zo ver een klein beetje de theorie van het slapen. Maar hoe pak je deze theorie praktisch aan?
Slapen is een proces van vele factoren. Met enkel een wake-up light, je telefoon uit de slaapkamer leggen of geen schermpjes meer kijken kom je er vaak niet. Kwalitatief slapen heeft onder andere te maken voldoende bewegen op een dag, voeding, ademhaling en de kwaliteit van je immuunsysteem. En slaap is heel persoonlijk. De één slaapt het liefst al om 21.00 uur ’s avonds en is vroeg wakker. De ander is een echte nachtbraker maar slaapt het liefst ook wat langer uit. In het 100 dagen leefstijltraject gaan we hier uitgebreid op in om uiteindelijk betere kwalitatief te slapen. Want dat is het uiteindelijke doel. Hier per domein alvast één praktische tip
Beweging/training
Ga overdag naar buiten. Meer daglicht komt je nachtrust zeker weten ten goede.
Slaap
Zorg dat het koel en comfortabel is in je slaapkamer. Zet de verwarming uit en zorg voor voldoende ventilatie
Voeding
Drink na 14.00 uur geen cafeïne houdende dranken meer.
Ademhaling
Doe ’s avonds na 19.00 uur niet meer aan hoge inspanning als hardlopen of een zware work-out. Een rustige ademhaling is van essentieel belang voor een goede nachtrust.
Stress
Moet je iets niet vergeten of zit je ergens mee? Schrijf het op of deel het met anderen.
Last but not least...
Veel mensen denken dat alcohol nuttigen hun slaapproblemen oplost. Ik hoor vaak: Met een biertje op slaap ik veel beter. Helaas. Je lichaam moet veel harder werken om de alcohol uit je lijf te ontgiften. Drink dus niet al te vaak alcohol voor het slapengaan.
Goed slapen is essentieel voor een gezonde levensstijl en een goed slaappatroon helpt je 100% bij het bereiken van je doelstellingen.